F-35 Nedir? Nerede Üretiliyor, Etki Gücü Nedir ve Neden Gündemde?
Yüksek manevra kabiliyeti, gelişmiş sensör sistemleri ve çoklu görev kabiliyetiyle öne çıkan F-35, son dönemde hem teknik özellikleri hem de siyasi gerilimlerdeki rolü nedeniyle yeniden gündemde
Yayın Tarihi: 5 Temmuz 2025
️ Yazar: Haber Merkezi | ⏱️ Okuma Süresi: 2 Dakika
F-35, ABD merkezli Lockheed Martin tarafından geliştirilen ve çok uluslu ortaklıkla üretilen, beşinci nesil, gizli (stealth) özellikli savaş uçağıdır. Yüksek manevra kabiliyeti, gelişmiş sensör sistemleri ve çoklu görev kabiliyetiyle öne çıkan F-35, son dönemde hem teknik özellikleri hem de siyasi gerilimlerdeki rolü nedeniyle yeniden gündemde.
F-35 Nedir?
F-35, "Joint Strike Fighter (JSF)" programı kapsamında geliştirilen çok amaçlı savaş uçağıdır. Hem hava-hava hem de hava-yer görevlerini yapabilen bu uçak; görünmezlik teknolojisi, elektronik harp kabiliyeti ve çoklu görev sistemleriyle modern savaşın merkezinde yer alır.
F-35, üç farklı versiyonda üretilmiştir:
F-35A: Geleneksel kalkış/iniş yapan hava kuvvetleri versiyonu
F-35B: Kısa kalkış ve dikey iniş yapabilen deniz piyadeleri için tasarlanmış versiyon
F-35C: Uçak gemilerinden kullanılmak üzere geliştirilen deniz kuvvetleri versiyonu
Nerede Üretiliyor?
F-35’in ana üreticisi Lockheed Martin’dir. Ancak üretim süreci uluslararası bir konsorsiyumla yürütülmektedir. ABD başta olmak üzere; İngiltere, İtalya, Hollanda, Avustralya, Kanada, Danimarka ve Norveç gibi ülkeler F-35 programının resmi ortaklarıdır.
Farklı parçaları bu ülkelerde üretilip ABD’de birleştirilmektedir. Türkiye de projeden çıkarılmadan önce parça üretimi yapan ülkelerden biriydi.
Etki Gücü Nedir?
F-35, şu üstün özellikleriyle dikkat çeker:
Radar izini minimuma indiren "stealth" özelliği
AESA radar sistemi ile uzun menzilli hedef tespiti
Helmet Mounted Display System (HMDS): Pilotun başlığına entegre nişan ve kontrol sistemi
Yüksek manevra kabiliyeti
Aynı anda birden fazla hedefe saldırı yapabilme
Veri paylaşımı ile filodaki diğer uçaklarla ortak görev planlaması
Bu özellikleriyle F-35, geleceğin hava savaşlarında merkezi rol oynayacak platformlardan biri kabul ediliyor.
F-35 Neden Gündemde?
F-35, şu nedenlerle sık sık uluslararası gündemde yer alıyor:
Türkiye'nin projeden çıkarılması: Türkiye, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi almasının ardından, 2019'da ABD tarafından F-35 programından çıkarıldı. Bu durum NATO içi güvenlik dengelerini etkiledi.
Ukrayna-Rusya Savaşı bağlamında NATO ülkelerinin hava gücünü güçlendirme çabaları
İsrail, Japonya, Güney Kore gibi ülkelerin filosuna katması ve Ortadoğu'daki askeri dengelere etkisi
Yüksek maliyeti ve teknik sorunlar: F-35, maliyeti ve bazı teknik aksaklıkları nedeniyle de tartışma konusu olmayı sürdürüyor.
F-35 Türkiye’ye Geri Döner mi?
Şu an itibarıyla Türkiye, F-35 programından resmi olarak çıkarılmış durumda. Ancak uluslararası diplomatik gelişmelere bağlı olarak bu durumun ileride değişip değişmeyeceği merak konusu.
#F35Nedir #F35Uçağı #LockheedMartin #GizliSavaşUçağı #F35Türkiye #JSFProgramı #SavunmaSanayi
fotograf: stok