Gıda Fiyatları Yükseliyor: Et Yerine Nohut, Muz Yerine Elma! Enflasyonla Mücadelede Tüketici Nasıl Ekonomi Yapabilir?
Gıda Fiyatları Yükseliyor: Et Yerine Nohut, Muz Yerine Elma! Enflasyonla Mücadelede Tüketici Nasıl Ekonomi Yapabilir?
Türkiye’de yükselen gıda fiyatlarıyla birlikte, mutfak alışverişi yapan vatandaşlar için temel ihtiyaçları karşılamak her geçen gün daha da zorlaşıyor. Özellikle kırmızı et, süt ürünleri, meyve ve protein kaynaklarındaki zamlar, dar ve orta gelirli hanelerde tasarruf arayışlarını artırıyor. Peki, et yerine ne yenir? Muz pahalıysa hangi meyve tercih edilebilir? İşte besin değeri yüksek ama fiyatı daha düşük alternatif ürünlerle hazırlanmış tasarruf rehberi…
Et Fiyatları El Yakıyor: Kırmızı Et Yerine Nohut, Mercimek, Yumurta
Ortalama fiyatlar (Mayıs 2025 itibarıyla):
Dana kıyma: 630-950 TL/kg
Tavuk but: 249 TL/kg
Yumurta (adet): 4,50-10 TL
Kuru baklagiller: Nohut 55 TL/kg, Yeşil mercimek 60 TL/kg, Kırmızı mercimek 49 TL/kg
Alternatif:
Kırmızı et yerine mercimekli köfte, nohut yemeği, tavuk ve yumurta protein ihtiyacını büyük ölçüde karşılar.
100 gram haşlanmış nohut yaklaşık 8.5 gr protein içerirken, 1 adet yumurta 6-7 gr proteine sahiptir.
1 kg kırmızı etin maliyetiyle yaklaşık 12 kg nohut alınabilir. Böylece hem ekonomi yapılır hem de dengeli protein alınabilir.
Süt ve Süt Ürünleri: Badem Sütü Yerine Tam Yağlı Süt
Ortalama fiyatlar:
Alpro badem sütü: 109,90 TL/lt
Tam yağlı inek sütü (Carrefour): 33,75 TL/lt
Laktozsuz süt: 57-66 TL/lt
Alternatif:
Bitkisel sütlere göre daha ucuz olan inek sütü, kalsiyum ve protein açısından zengindir.
Vegan bireyler için evde yapılan yulaf sütü veya hindistan cevizi sütü ekonomik ve besleyici bir seçenektir (ev yapımı maliyet: 10-15 TL/lt civarında).
Meyve: Muzun Yerine Elma, Portakal veya Havuç
Ortalama fiyatlar:
Muz: 45-60 TL/kg
Elma: 24-30 TL/kg
Portakal: 20-25 TL/kg
Havuç: 12-18 TL/kg
Alternatif:
1 muz yaklaşık 100 kalori ve 400 mg potasyum içerirken, 1 adet orta boy elma 90 kalori ve 200 mg potasyum sunar.
C vitamini açısından portakal daha güçlüdür, havuç ise beta karoten yönünden zengindir.
Muz yerine 2 havuç veya 1 elma tercih edilerek %50’ye yakın tasarruf sağlanabilir.
Şekerli Ürünler ve Atıştırmalıklar Yerine Kuruyemiş ve Meyve
Ortalama fiyatlar:
Çikolata: 80-120 TL/kg
Bisküvi: 40-75 TL/kg
Ceviz: 200 TL/kg
Fındık: 260 TL/kg
Kuru üzüm: 70 TL/kg
Hurma: 85 TL/kg
Alternatif:
Tatlı ihtiyacını karşılamak için bisküvi yerine 2 adet kuru hurma + 1 ceviz ile hem enerji sağlanır hem de katkı maddeleri tüketilmez.
100 gram çikolataya eş değer enerji, 30 gram ceviz ve 2-3 kuru incirle daha sağlıklı şekilde alınabilir.
Kahvaltılık Ürünlerde Alternatifler: Bal ve Pekmez Yerine Meyve Püresi
Ortalama fiyatlar:
Bal: 200-300 TL/kg
Pekmez: 90-110 TL/kg
Elma püresi (ev yapımı): 20-25 TL/kg
Tahin: 150 TL/kg
Alternatif:
Ekmeğe sürmek için bal yerine doğal meyve püresi, muz ezmesi ya da az şekerli reçel tercih edilebilir.
Kalsiyum ve demir ihtiyacı için pekmez, tahinle karıştırılarak tüketilebilir.
Un, Makarna ve Karbonhidrat Kaynaklarında Ucuz ve Sağlıklı Tercihler
Ortalama fiyatlar:
Ekmek: 10-15 TL/adet
Makarna: 17-25 TL/paket (500 gr)
Bulgur: 32 TL/kg
Yulaf ezmesi: 45-60 TL/kg
Alternatif:
Beyaz ekmek yerine bulgur veya tam buğday makarna tercih edilerek hem glisemik indeks düşürülür hem de lif alımı artar.
Kahvaltılık gevrek yerine yulaf ezmesi + yoğurt veya süt ile hazırlanan karışımlar sağlıklı ve ekonomik olur.
Ekonomik Alışverişin Püf Noktaları
Zincir marketlerin kampanyalarını (Migros, A101, Şok, Carrefour) ve aktüel broşürlerini düzenli takip edin.
Mevsim sebzelerini tercih edin: Mayıs ayında kabak, patlıcan, domates gibi sebzeler daha uygun fiyatlıdır.
Toptan alım yaparak maliyet avantajı sağlayabilirsiniz (örneğin yumurta 30'lu koli almak, tekli almaktan ucuz).
Evde yoğurt yapmak, süt ürünlerinde ciddi tasarruf sağlar.
Sonuç: Ucuz Ama Yetersiz Değil
Gıda alışverişinde temel kriter fiyat olsa da, besin değeri göz ardı edilmemelidir. Bugün Türkiye'de bir aile, kırmızı et yemeden de protein alabilir, muz yemeden de potasyum alabilir. Önemli olan doğru ürünü doğru biçimde ikame etmeyi bilmektir.
İstersen bu içeriği broşür formatında ya da grafik destekli hale getirebilirim. Görselle destekleyelim mi?