Girdi fiyatları sofraya nasıl yansıyor...
Girdi maliyetleri sofraya yansıyor: Market ile üretici arasında fiyat farkı açıldı
Üretici ile market arasındaki fiyat makası açıklığı 9 kata yaklaştı. Raflardaki artışı özellikle girdi fiyatlarının tetiklediği ifade ediliyor.
Mazot, gübre, ilaç, tohum gibi başlıca üretici girdi maliyetlerinde bir yılda iki hatta üç katına çıkan fiyatlar sofraya yansımaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Tarım Ürünleri Üretici Fiyat Endeksi (Tarım ÜFE) haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 148.90 artış gösterdi.
Artan üretici enflasyonu, gıda ürünlerinin enflasyon üzerindeki ağırlığını da artırıyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) aylık olarak yayınladığı ‘üretici/market fiyatları’ karşılaştırmasına göre, temmuz ayında üretici ile market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 766.5 ile elmada görüldü. Son veriler, üretici ile market arasındaki fiyat farkı makasının 9 kata yaklaştığını gösteriyor. Temmuz ayında fiyatı en fazla artan ürün markette limon, üreticide ise kuru soğan oldu.
ŞEMSİ BAYRAKTAR
Girdi fiyatlarındaki artışların raflarda da fiyatları yükselttiği vurgulanan açıklamada, fiyat düşüşleri için üretici maliyetlerinin azaltılması gerektiğine işaret ediliyor. TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, “Elmadaki fiyat farkını yüzde 325.5 ile marul, yüzde 304.8 ile kuru fasulye, yüzde 274.8 ile maydanoz, yüzde 267.4 ile yeşil mercimek, yüzde 243.8 ile kuru incir ve yüzde 238.6 ile nohut takip etti. Elma 8.7 kat, marul 4.2 kat, kuru fasulye 4 kat, maydanoz 3.8 kat, yeşil mercimek yüzde 3.7, kuru incir ve nohut 3.4 kat ve kuru üzüm 3 kat fazlaya tüketiciye satıldı” dedi.
ARZ YETERSİZ KALDI
Üretici ile market arasındaki fiyat değişimlerinin ürün bazında farklı sebepleri var. Bayraktar, “Üreticide, kuru soğan ve patates arzının yetersizliği fiyatları yükseltti. Sivri biber, salatalık, domates fiyatlarındaki artış, artan talep baskısı nedeniyle gerçekleşti. Depolardan piyasaya limon arzının devam etmesi ve depo masraflarının artması limonda fiyatların yükselmesine yol açtı. Ispanakta havaların ısınması nedeniyle hasat edilen ürün miktarındaki azalma fiyata yansıdı. Yumurtadaki fiyat artışı ise yem fiyatlarının yüksekliğinden kaynaklandı” değerlendirmesini yaptı.