İran’daki Fordo, Natanz ve İsfahan Nükleer Tesisleri Nedir, Nerede ve Neden Önemlidir?

Tarih: 22 Haziran 2025
Okuma Süresi: 3 Dakika
Etiketler: #Fordo #Natanz #İsfahan #İranNükleerTesisleri #NükleerEnerji #OrtaDoğuGerginliği

ABD’nin İran’a yönelik hava saldırılarında hedef aldığı Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesisleri yeniden dünya gündeminde. Peki bu tesisler nerede bulunuyor, ne işe yarıyor ve neden bu kadar stratejik öneme sahipler? İşte detaylar…

1. Fordo Nükleer Tesisi – Yer altındaki gizli merkez

Fordo tesisi, İran’ın Kum kenti yakınlarında, yer altında dağ içine inşa edilmiş son derece korunaklı bir nükleer tesis.

İlk kez 2009’da uluslararası kamuoyunun dikkatine sunulan Fordo, uranyum zenginleştirme faaliyetleriyle biliniyor.

Tesiste %20 ve üzerinde zenginleştirilmiş uranyum elde edildiği iddiaları uzun süredir Batı dünyasının tepkisini çekiyor.

Yerin yaklaşık 80-100 metre altına gömülmüş yapısı sayesinde askeri saldırılara karşı oldukça dirençli.

Önemi: Fordo, İran’ın nükleer silaha dönüşebilecek uranyum üretimi için kilit noktalardan biri olarak değerlendiriliyor.

2. Natanz Nükleer Tesisi – İran’ın kalbi sayılan kompleks

Natanz tesisi, İran’ın İsfahan eyaleti sınırları içinde, Kaşan şehrine yakın bir bölgede yer alıyor.
İran’ın en büyük ve en çok bilinen nükleer merkezi olarak bilinir.

Tesiste saniyede binlerce santrifüj çalışarak düşük ve orta düzeyde uranyum zenginleştiriliyor.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) denetimine açık olan bölümler de mevcut, fakat zaman zaman denetim kısıtlamaları gündeme geliyor.

Önemi: Natanz, İran’ın nükleer enerji altyapısının belkemiği olarak görülüyor. Tesisteki zarar, uzun vadede İran’ın nükleer üretim kapasitesini etkileyebilir.

3. İsfahan Nükleer Tesisleri – Dönüştürme ve üretim merkezi

İsfahan kenti çevresindeki nükleer alanlar, özellikle UCF (Uranium Conversion Facility) olarak bilinen uranyum dönüştürme tesisiyle öne çıkıyor.

Bu merkezde sarı kek (yellowcake) olarak bilinen uranyum oksit, gaz haline getirilerek santrifüjlerde zenginleştirmeye uygun hale getiriliyor.

Ayrıca yakıt üretimi, reaktör testleri ve nükleer teknoloji geliştirme alanlarında da faaliyet gösteriyor.

Önemi: İsfahan, İran’ın nükleer sürecin kimyasal ayağını yürüttüğü merkezdir. Zarar görmesi, zenginleştirme sürecinin başını kesmek anlamına gelir.

Bu Tesisler Neden Hedef Alınıyor?

Tüm bu tesisler, İran’ın nükleer programının stratejik üçlüsü olarak görülüyor.

Uluslararası kamuoyunda, bu merkezlerde nükleer silah üretimine uygun malzeme geliştirilmesi endişesi hâkim.

ABD, İsrail ve bazı Batılı ülkeler, bu tesislerin faaliyetlerinin gizli askeri amaçlara hizmet ettiğini savunuyor.

Sonuç: Nükleer Gerginlik Tırmanıyor

Fordo, Natanz ve İsfahan’a düzenlenen saldırılar, sadece İran değil, tüm Orta Doğu için jeopolitik riskleri artırıyor. Bu üç tesis, İran’ın nükleer kapasitesinin ana damarları ve her biri kendi içinde kritik bir rol oynuyor.

Meta Açıklama: Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesisleri nerede? İran’ın nükleer programındaki bu üç merkezin özellikleri, amaçları ve neden hedef alındıkları bu haberde.

Hashtagler: #FordoNükleer #NatanzTesisi #İsfahanNükleer #İranNükleerFaaliyetleri #UranyumZenginleştirme #ABDİranGerginliği #NükleerTesisler