Kudüs Gücü Nedir? İran'ın Sınır Ötesi Kolu: Nerede Konuşlu, Gücü ve Bölgesel Etkisi Nedir?
Kudüs Gücü Nedir? İran'ın Sınır Ötesi Kolu: Nerede Konuşlu, Gücü ve Bölgesel Etkisi Nedir?
Ortadoğu'da yaşanan her krizde adı geçen, İran'ın bölgesel politikalarının kilit uygulayıcısı Kudüs Gücü, uluslararası arenada büyük bir merak konusu. İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun en özel ve gizemli birimi olan Kudüs Gücü, doğrudan dini lider Ayetullah Ali Hamaney'den emir alarak, İran'ın sınırları dışındaki operasyonlarını yürütüyor. Peki, bu gücün tam olarak görevi nedir, nerede konuşludur, askeri kapasitesi ve bölgesel etkisi ne düzeydedir?
Kudüs Gücü Nedir ve Nerede Konuşludur?
Kudüs Gücü (Farsça: Nīrū-ye Kudüs), İran Devrim Muhafızları Ordusu'na (IRGC) bağlı bir özel kuvvetler birimidir. Başta Ortadoğu olmak üzere dünya genelindeki İran çıkarlarını korumak ve İran'ın bölgesel nüfuzunu artırmak amacıyla yurt dışı operasyonlar yürütmekle görevlidir. 1980'lerin sonlarında, İran-Irak Savaşı sonrası dönemde kurulduğu ve 1988'den bu yana aktif olduğu bilinmektedir.
Ana karargahı İran'ın başkenti Tahran'da bulunmaktadır. Ancak operasyonel yapısı gereği, faaliyette bulunduğu ülkelerde veya vekalet ettiği grupların bölgelerinde gizli bir ağa sahiptir. Bu, onun "gölge ordu" veya "sınır ötesi kol" olarak anılmasına neden olmuştur.
Kudüs Gücü'nün Gücü ve Yapısı Nedir?
Kudüs Gücü'nün büyüklüğü hakkında kesin bilgiler gizlilik nedeniyle sınırlıdır, ancak 2007 yılındaki tahminlere göre yaklaşık 15.000 personelden oluştuğu belirtilmektedir. Bazı kaynaklar bu sayının 2.000-5.000 arasında olduğunu da iddia etmektedir. Gücün ana yetkinliği, konvansiyonel bir ordu gibi büyük ölçekli muharebe operasyonları yürütmekten ziyade, istihbarat toplama, eğitim, lojistik destek ve paramiliter grupları koordine etme üzerine kuruludur.
Kudüs Gücü Komutanı Tuğgeneral İsmail Kaani, 2020 yılında ABD saldırısında öldürülen efsanevi komutan Kasım Süleymani'nin halefidir. Kaani, Süleymani'nin derin operasyonel mirasını sürdürmeye çalışmaktadır. Güç, doğrudan İran'ın Dini Lideri'ne bağlıdır ve İran'ın resmi dış politikasına paralel olarak veya gizli operasyonlarla hareket eder.
Bölgesel Etkisi ve Vekalet Savaşlarındaki Rolü
Kudüs Gücü'nün bölgesel etkisi oldukça geniştir ve Ortadoğu'daki birçok çatışmanın ve gerilimin merkezinde yer almaktadır. İran'ın "Direniş Ekseni" olarak adlandırdığı, kendi ideolojisiyle uyumlu silahlı gruplarla yakın ilişkiler kurar, onları eğitir, silahlandırır ve finanse eder. Bu vekalet grupları aracılığıyla, İran kendi doğrudan askeri varlığını göstermeden bölgesel çıkarlarını korumaya ve nüfuzunu artırmaya çalışır.
Başlıca faaliyet alanları ve etkisi şunlardır:
Irak: Özellikle Haşdi Şabi gibi Şii milis gruplarıyla yakın bağları vardır. Bu gruplar, Irak'ın siyasi ve askeri yapısında önemli bir etkiye sahiptir.
Suriye: Suriye İç Savaşı'nda Beşar Esad rejimini desteklemede kilit rol oynamıştır. Rejim yanlısı milisleri eğitmiş ve koordine etmiştir.
Lübnan: Hizbullah ile derin ve sistematik bir ilişkisi vardır. Hizbullah, Lübnan siyasetinde ve askeri dengesinde belirleyici bir güçtür ve İran'ın bölgedeki en güçlü müttefiklerinden biridir.
Yemen: Husilerin Suudi Arabistan liderliğindeki koalisyona karşı mücadelesinde lojistik ve askeri destek sağladığı iddia edilmektedir.
Filistin: Filistinli gruplara (özellikle Hamas ve İslami Cihad) destek vererek İsrail'e karşı direnişi desteklemektedir.
Diğer Bölgeler: Körfez ülkeleri ve Afrika'nın bazı bölgelerinde de gizli operasyonlar ve bağlantılar yoluyla etki alanı olduğu düşünülmektedir.
Kudüs Gücü'nün finansmanı, İran hükümeti ve çeşitli gizli kaynaklar tarafından sağlanmaktadır. ABD, Kudüs Gücü'nü bir terör örgütü olarak kabul etmekte ve uluslararası düzeyde finansal ağlarına yaptırımlar uygulamaktadır.
Kudüs Gücü, İran'ın sadece savunma doktrininin bir parçası değil, aynı zamanda dış politika ve bölgesel güvenlik stratejisinin de temel taşıdır. Faaliyetleri, Ortadoğu'nun geleceğini şekillendirmeye devam eden önemli bir faktör olmaktadır.
#KudüsGücü #İran #DevrimMuhafızları #Ortadoğu #İranPolitikası #VekaletSavaşları #AskeriGüç #İsmailKaani #KasımSüleymani #Jeopolitik #BölgeselEtki #KöydenHaber