Adaletin sağlıklı işlemesi ve hukuki süreçlerin bilimsel temellere dayandırılması açısından büyük bir öneme sahip olan Adli Tıp Kurumu, Türkiye'de adli bilimlerin merkezinde yer alan kurumsal bir yapıdır.
Özellikle ceza ve hukuk davalarında bilirkişi raporları hazırlayan bu kurum, adli olayların aydınlatılmasında kritik bir rol üstlenir. Peki, Adli Tıp Kurumu nedir, görevleri nelerdir ve hangi vakalarla ilgilenir?
Adli Tıp Kurumu Nedir?
Adli Tıp Kurumu, Adalet Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren, hukuki olaylarda bilimsel ve teknik incelemeler yaparak bilirkişi raporları düzenleyen resmi bir kuruluştur. Ceza, hukuk, idari ve askeri yargılamalarda hâkim, savcı ve diğer yargı organlarına bilimsel görüş sunar. Kurumun merkez binası İstanbul’da bulunmakla birlikte Türkiye genelinde birçok ilde grup başkanlıkları ve şube müdürlükleri faaliyet göstermektedir.Adli Tıp Kurumu'nun Görevleri Nelerdir?
Adli Tıp Kurumu’nun görevleri 2659 sayılı Adli Tıp Kurumu Kanunu ile düzenlenmiştir. Kurumun başlıca görevleri şunlardır:
1. Bilirkişi Raporları Hazırlamak
Mahkemeler, savcılıklar ve diğer adli merciler tarafından gönderilen dosyalara ilişkin teknik ve bilimsel raporlar hazırlar.2. Ölüm Nedenini Belirlemek
Özellikle şüpheli, adli ya da açıklanamayan ölümlerde otopsi yaparak ölüm sebebini bilimsel yöntemlerle ortaya koyar.3. Travma ve Darbe İncelemeleri Yapmak
Yaralama olaylarında vücuttaki hasarın niteliği, hayati tehlike oluşturup oluşturmadığı gibi konularda değerlendirmelerde bulunur.4. Cinsel suçlar Hakkında rapor Düzenlemek
Tecavüz, cinsel istismar gibi olaylarda mağdurun beyanı, muayene bulguları ve deliller ışığında ayrıntılı raporlar hazırlanır.5. Psikiyatrik Değerlendirme Yapmak
Suç işlediği iddia edilen kişilerin ceza ehliyetine sahip olup olmadığı, akıl hastalığı bulunup bulunmadığı gibi konular incelenir.6. Genetik İncelemeler ve DNA Testleri
Babalık davaları, kimlik tespiti, faili meçhul vakalar gibi durumlarda DNA analizi yapılır.7. Zehirlenme ve Toksikolojik Analizler
Uyuşturucu madde, alkol veya zehirlenme vakalarında kan ve idrar örnekleri üzerinden analiz gerçekleştirilir.8. Kimlik Tespiti
Tanımsız cesetler veya parçalanmış vücutlar üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda kimlik tespiti yapılır.9. Malpraktis İncelemeleri
Sağlık çalışanlarının ihmali ya da hatalı uygulamalarının değerlendirildiği adli vaka analizleri gerçekleştirilir.Adli Tıp Kurumu Hangi Vakalarla İlgilenir?
Adli Tıp Kurumu aşağıdaki başlıca vakalarla ilgilenmektedir:- Cinayet ve şüpheli ölüm vakaları
- Cinsel istismar, tecavüz ve taciz olayları
- İşkence ve kötü muamele iddiaları
- Trafik kazaları ve ölümlü yaralanmalar
- Fiziksel şiddet ve darp olayları
- Babalık, soybağı ve kimlik tespitine ilişkin davalar
- Akıl hastalığı ve ceza ehliyeti incelemeleri
- Malpraktis ve tıbbi hata davaları
- Zehirlenme ve toksikolojik değerlendirmeler
- Yangın, patlama ve doğal afet sonrası adli değerlendirmeler
Adli Tıp Kurumu'nun Çalışma Alanları Nelerdir?
Adli Tıp Kurumu farklı ihtisas daireleri ve uzmanlık alanlarında hizmet verir. İşte kurumun başlıca çalışma alanları:Adli Tıp İhtisas Daireleri
- Birinci İhtisas Kurulu: Ölüm nedenleri ve otopsi raporları
- İkinci İhtisas Kurulu: Yaralama ve travma raporları
- Üçüncü İhtisas Kurulu: Psikiyatrik değerlendirme ve akıl sağlığı
- Dördüncü İhtisas Kurulu: Alkol ve madde bağımlılığı, toksikoloji
- Beşinci İhtisas Kurulu: Cinsel suçlar ve istismar raporları
- Altıncı İhtisas Kurulu: Sağlık uygulama hataları ve malpraktis
Laboratuvarlar
- DNA analiz laboratuvarı
- Toksikoloji laboratuvarı
- Kimya ve biyoloji laboratuvarı
- Histopatoloji laboratuvarı
Bölgesel Grup Başkanlıkları
Adli Tıp Kurumu, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Diyarbakır gibi illerde de grup başkanlıkları aracılığıyla hizmet vermektedir.Adli Tıp Raporları Nerelerde Kullanılır?
- Mahkemelerde delil olarak
- Savcılık soruşturmalarında
- Sağlık kurulu raporları yerine
- Tazminat davalarında
- Miras ve kimlik davalarında
- Malpraktis ve disiplin soruşturmalarında
Sonuç: Adaletin Bilimsel Temsili
Adli Tıp Kurumu, hukuk sisteminin bilimsel ve tarafsız şekilde işlemesini sağlamak adına hayati görevler üstlenmektedir. Adli tıp raporları, bir davanın seyrini değiştirebilecek nitelikte önemli belgelerdir. Bu nedenle kurumun tarafsızlığı, uzmanlığı ve bilimsel altyapısı büyük bir titizlikle korunmaktadır.Sıkça Sorulan Sorular
Adli Tıp Kurumu otopsi dışında başka ne iş yapar?Yaralama, cinsel suç, malpraktis, babalık ve ceza ehliyeti gibi konularda bilirkişi raporu düzenler.Adli Tıp Kurumu’na bireysel başvuru yapılabilir mi?
Hayır. Sadece adli merciler (mahkeme, savcılık gibi) üzerinden başvuru yapılabilir.Adli Tıp Kurumu’nun verdiği raporlar bağlayıcı mı?
Mahkemeler için kesin bağlayıcı değildir ancak bilirkişi görüşü olarak çok güçlü bir dayanak oluşturur.Adli Tıp Kurumu raporu kaç günde çıkar?
Vakaya ve ihtisas kuruluna göre değişmekle birlikte ortalama 15 ila 45 gün içinde sonuçlanır.: Adli Tıp Kurumu Nedir? Görevleri, İlgilendiği Vakalar ve Tüm Çalışma Alanları
Adli Tıp Kurumu nedir, hangi görevleri üstlenir, hangi vakalarla ilgilenir? Otopsi, DNA testi, toksikoloji ve çok daha fazlası bu haberde.
Adli Tıp Kurumu, adli tıp görevleri, otopsi, DNA testi, bilirkişi raporu, ceza ehliyeti, çoklu görev, toksikoloji, malpraktis