Buğdayda yatma tespit edildi? Ne yapmalı?

Buğdayda yan yatma sorunları tespit edildi.

Çiftçiler için tarladaki ürünlerinin yeşillenmesi rekoltenin yüksek olması verilen büyük emeklerin en güzel karşılığıdır. Buğday ve arpa tarlalarında yaşanabilecek sorunlar ise çiftçileri üzer. Bağdayda yan yatma var mı? Tarlamdaki ürünler yat yattı? Buğdayda yan yatma nedir? Arpada yan yatma nedir? buğdayda yan yatmaya karşı ne yapılabilir? Buğdayda yan yatmanın nedenleri nelerdir? buğday neden yan yatar?  gibi sorunlar çiftçiler tarafından yakından araştırılıyor. Konuya ilişkin haberimiz ..

Edirne Ziraat Odası Başkanlığı tarla kontrolleri sırasında önemli bir sorun tespit etti. Yapılan kontrollerde buğdayda yan yatma tespit edildi.  Bağdayda yan yatma var mı? Tarlamdaki ürünler yat yattı? Buğdayda yan yatma nedir? Arpada yan yatma nedir? buğdayda yan yatmaya karşı ne yapılabilir? Buğdayda yan yatmanın nedenleri nelerdir? buğday neden yan yatar?  gibi sorular da arka arkaya sorulmaya başlandı. 

Tahıllarda iki tür yatma meydana gelmektedir. Bunlar kök yatması ve sap kırılmasıdır. Kök yatması erken dönemlerde meydana gelirken, sap kırılması daha geç dönemlerde olgunlaşma veya böcek istilası nedeniyle sapların daha kırılgan olmaları sonucu meydana gelmektedir.

Tahıllarda yatma bitkinin morfolojik özellikleri kadar çevre şartlarından da etkilenmektedir. Aynı zamanda yatma çeşit özelliğine de bağlıdır.

Uzun, zayıf saplı bir buğday çeşidi yarı bodur sağlam saplı çeşide nazaran yatmaya daha çok meyillidir. Yüksek nem ve aşırı azot uygulamalarında yarı bodur çeşitler standartlara nazaran yatmaya daha az meyillidir.

Yatmanın kontrolü; tohum yatağının hazırlanışı, tohumluğun seçimi, muamelesi ve miktarı, ekim yöntemi, gübre uygulaması, yabancı ot, böcek ve hastalık kontrolü ile başlayabilir.

Buna bitki büyüme düzenleyicilerinin kullanımı, bitki münavebesi, toprağın fiziksel ve kimyasal yapısı, bitki beslenmesi, uygun çeşit ıslahı ve çeşit seçimi dahil edilebilir.

Tahıllarda yatmanın sebepleri

Çevre faktörleri Yatma; Rüzgâr, yağış, toprak, ışık ve sıcaklık gibi çevre şartlarından etkilenen genotipik bir özelliktir. Faktörlerin başında da yağış ve rüzgar gelmektedir. Yağış, toprak direncini azaltarak bitkinin yatma riskini ve taşıyabileceği yükü artırırken, rüzgar da bitki sapının genellikle eğilmesiyle sonuçlanan kök yatmasını meydana getiren bir bükülme momentine sebep olur

Genotipik faktörler

Bitkinin yatmasına, genetik olarak, bitkinin kök sistemi, bitki boyu, sapın sağlamlığı ve elastikliği sebep olabilir  Bitkinin sapı, yatmanın ya da bükülmenin vasıtasıdır ve başaklanmada dipteki 3. ve 4. boğum aralarının uzunluğu büyük önem taşır

Agronomik faktörler

Yatma, daha ziyade tahılların yetiştirildiği sulu ve verimli alanlarda görülmektedir. Karşılıklı gölgelendirmenin arttığı sık ekimlerde bitkiler daha çok uzar. Uzama sonucu incelen ve hafifleyen sapların yatmaya karşı hassasiyeti artar. Saptaki C/N oranını azaltan her faktör sapın yatmaya mukavemetini azaltmaktadır.

Buğdayda Yatmanın etkileri

Olgunlaşmadan önce (GS 10–10.5.4) Yatma sonucu gölgelenmiş bitkide fotosentezin ve karbonhidrat birikiminin engellenmesi ve dane dolumunun yetersiz olması nedeniyle verim düşer. Yatma sonucunda bitkilerde görülen yavaş ve düzensiz olgunlaşmaya bağlı olarak buğdayda ve arpada %8 ve yulafta da %15’e varan bin dane ağırlığı kaybı olabilmektedir.

Olgunlaşmadan sonra  Yatmanın görüldüğü alanlarda makineli hasatta %25’e varan kapasite düşüklüğü ve hasat zamanının uzamasına bağlı olarak yüksek oranda dane kayıpları görülür. Daha geç dönemlerde sapın kırılması durumunda, başağın dane dökmesi ve yere yapışması sonucu %80’e kadar varabilen şiddetli hasat kayıplarına, danenin daha nemli olması nedeniyle ise %30’a kadar varan fazla kurutma masrafına sebep olur.

Edirne Ziraat Odası son dakika buğdayda yan yatma paylaşımı