Domatesin Fiyatı Yükselişte
Domates fiyatları son dönemde hızlı bir artışla gündeme geliyor. Türkiye’nin tarım merkezi Antalya’da seradan 20 liraya çıkan domates, marketlerde tüketiciye ulaşana kadar %175 oranında zamlanarak 55 lirayı buluyor. Üretim bölgelerinde bile bu fiyatların görülmesi, tarım sektörü ve maliyet zincirini sorgulatıyor.
Antalya’da domates Üretimi
Antalya, hem örtü altı hem de açık alan tarımıyla Türkiye’nin domates üretiminde lider şehirlerinden biri. 2023 yılında Antalya’da 2,5 milyon tonun üzerinde domates üretildiği belirtiliyor. Ancak bu üretim bolluğu tüketici fiyatlarına olumlu yansımıyor. Antalya Ticaret Borsası’nın değerlendirmesine göre domatesin işlem miktar endeksi %92,14, işlem fiyatları ise %11 oranında arttı. Bu durum, fiyatların yalnızca arz-talep dengesiyle açıklanamayacağını gösteriyor.Domatesin seradan sofraya uzanan yolculuğunda taşıma maliyetleri, aracı komisyonları ve enerji giderleri gibi faktörler fiyat artışına neden oluyor. Seradan 20 liraya çıkan domates, toptancı halinde 25-30 lira, semt pazarlarında 20-40 lira arasında değişirken, marketlerde 47-55 liradan satılıyor.
Tarım Sektörüne Yansıyan Zorluklar
Artan domates fiyatları, tüketiciler kadar üreticileri de zorluyor. Gübre, ilaçlama ve enerji gibi temel girdilerdeki fiyat artışları, üretim maliyetlerini ciddi şekilde yükseltiyor. Buna ek olarak lojistik ve aracı firmaların etkisiyle fiyatlar tüketiciye ulaşana kadar katlanıyor. Üreticiler, seradan çıkan ürünün fiyatlarının makul olduğunu ifade ederken, marketlerdeki fiyatların bu kadar yüksek olmasına tepki gösteriyor.Tüketiciler ise hem bütçelerine yük olan bu fiyatlar için çözüm bekliyor hem de üreticilerin mağdur edilmemesini istiyor.
Çiftçilerin Gözünden Domates Fiyatları
20 yıldır çiftçilik yapan Süleyman Kurtan, domates fiyatlarındaki artışı değerlendiriyor. Kurtan, erken ekim yaptığı için kârlı bir sezon geçirdiğini ifade ederken, sahildeki seracılar için erken soğuyan havanın üretimi olumlu etkilediğini belirtiyor. Domates fiyatlarının yaz aylarında genellikle düştüğünü ancak şu an için fiyatların sabit kalacağını düşünüyor.Maliyetlerin sürdürülebilir olup olmadığı konusunda soru işaretleri olan Kurtan, mevcut durumun hem üreticiler hem de tüketiciler açısından zorlayıcı olduğunu vurguluyor.
Çözüm Önerileri
Tarım sektöründeki fiyat sorunlarının çözümü için üretim maliyetlerinin düşürülmesi ve üretici-tüketici zincirindeki aracıların etkisinin azaltılması gerektiği ifade ediliyor. Seradan sofraya uzanan süreçte fiyat artışlarının kontrol altına alınması, hem üreticiler hem de tüketiciler için daha dengeli bir çözüm sağlayabilir.
domates fiyatı, tarım sektörü, Antalya, üretici-tüketici zinciri, seradan sofraya, taşıma maliyetleri, aracı komisyonları, gübre, ilaçlama, örtü altı tarım. 
