Sarımsağın Faydaları: Her Gün Bir sarımsak Yutmak ve Kokusu Olmadan Tüketmenin Yolları
Sarımsak, antik çağlardan beri hem mutfakta hem de sağlık alanında kullanılan mucizevi bir bitkidir. İçerdiği zengin besin maddeleri ve özellikle antioksidanlar sayesinde, sağlık üzerindeki olumlu etkileri sayısızdır. Her gün bir diş sarımsak tüketmenin sağlığa katkıları çok büyüktür. Ancak sarımsak kokusu birçok insanı rahatsız edebileceği için kokusuz tüketme yolları da sıkça araştırılır. Bu yazıda sarımsağın faydalarını, her gün bir diş sarımsak tüketmenin etkilerini ve kokusuz nasıl tüketileceğini inceleyeceğiz.
Sarımsağın Başlıca Faydaları
- Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Sarımsak, Bağışıklık sistemi için güçlü bir destekçidir. İçeriğindeki allisin bileşiği, mikroplara karşı etkili bir kalkan oluşturur. Her gün düzenli olarak sarımsak tüketmek, özellikle soğuk algınlığı ve grip gibi hastalıklara karşı direnci artırabilir. Araştırmalar, düzenli sarımsak tüketiminin hastalanma riskini %60'a kadar azaltabileceğini göstermektedir. - Kalp Sağlığını Destekler
Sarımsak, yüksek tansiyon ve kolesterol seviyelerini dengelemeye yardımcı olur. Kan damarlarını genişleterek kan akışını iyileştirir ve böylece kalp krizi ve felç gibi ciddi kardiyovasküler hastalıkların riskini azaltır. Her gün bir diş sarımsak yutmak, kan basıncını düşürerek kalp sağlığını koruyabilir. - Antioksidan Desteği Sağlar
Sarımsak, vücutta biriken serbest radikallere karşı savaşan güçlü bir antioksidandır. Bu sayede hücre hasarını önler ve yaşlanma sürecini yavaşlatır. Aynı zamanda Alzheimer ve demans gibi nörolojik hastalıkların riskini de azaltabilir. - Kan Şekerini Düzenler
Sarımsağın düzenli tüketimi, kan şekerini dengede tutmaya yardımcı olur. Özellikle diyabet hastaları için sarımsak, insülin direncini azaltarak kan şekerinin kontrol altında tutulmasına katkı sağlar. Sarımsak, vücudun glikozu daha iyi kullanmasını sağlayarak diyabetin etkilerini hafifletebilir. - Kansere Karşı Korur
Sarımsak, özellikle mide, kolon ve Prostat kanserine karşı koruyucu özellikler gösterir. Yapılan araştırmalar, düzenli sarımsak tüketen bireylerde belirli kanser türlerinin görülme oranının azaldığını ortaya koymuştur. Sarımsakta bulunan sülfür bileşenleri, kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir. - Sindirim Sistemine Yardımcı Olur
Sarımsak, sindirim sisteminin düzenli çalışmasına katkı sağlar. Bağırsaklardaki yararlı bakterilerin çoğalmasını teşvik ederken, zararlı bakterilere karşı etkili bir savunma oluşturur. Ayrıca kabızlık gibi sindirim sorunlarının çözülmesine de yardımcı olur. - Zayıflamaya Yardımcı Olur
Sarımsağın metabolizmayı hızlandırıcı etkisi vardır. Düzenli sarımsak tüketimi, yağ yakımını artırarak kilo vermeye yardımcı olabilir. Sarımsaktaki bileşenler, iştahı azaltabilir ve dolayısıyla daha az kalori almanıza yardımcı olabilir.
Her Gün Bir Diş Sarımsak Tüketmenin Etkileri
Her gün bir diş sarımsak yutmak, yukarıda bahsedilen faydaların çoğunu sağlar. Ancak sarımsağın çiğ olarak tüketilmesi, faydalarının daha etkili olmasını sağlar. Allisin, sarımsakta bulunan ve faydalı etkileri ortaya çıkaran ana bileşiktir, ancak bu bileşik sarımsak kesildiğinde veya ezildiğinde ortaya çıkar. Dolayısıyla sarımsağı yutmak yerine çiğnemek ya da ezmek, sağlığa daha fazla katkı sağlayabilir.
Sarımsak Yutmak Doğru mu?
Sarımsağı yutmak, özellikle kokusundan rahatsız olanlar için yaygın bir yöntemdir. Ancak sarımsağı ezmeden yutmak, içerisindeki allisinin etkin hale gelmesini engelleyebilir. Allisinin en iyi şekilde aktif hale gelebilmesi için sarımsağı ezmek ve birkaç dakika bekletmek gerekir. Bu şekilde tüketilen sarımsak, vücuda daha fazla fayda sağlayacaktır. Yutmak yerine çiğnemek veya ezmek daha iyi bir tercih olabilir.
Sarımsağı Kokusuz Tüketmenin Yolları
Sarımsağın güçlü kokusu, birçok kişi için en büyük dezavantajlardan biridir. Ancak bu kokuyu azaltmanın ve sarımsağı kokusuz bir şekilde tüketmenin bazı yolları vardır:
- Limon ile Tüketmek
Sarımsağı limon suyu ile birlikte tüketmek, hem kokuyu azaltır hem de lezzetini iyileştirir. Limon, sarımsağın ağır kokusunu nötralize eder ve aynı zamanda C vitamini desteği sağlar. - Süt ile Birlikte Tüketmek
Araştırmalar, süt içmenin sarımsak kokusunu büyük ölçüde azalttığını göstermektedir. Özellikle tam yağlı süt, sarımsak tüketimi sonrasında ağızda oluşan kokuyu azaltmak için etkili bir yöntemdir. - Maydanoz Çiğnemek
Sarımsak tüketiminden sonra birkaç yaprak maydanoz çiğnemek, ağızda oluşan kötü kokuyu gidermeye yardımcı olabilir. Maydanozun içinde bulunan klorofil, ağızda ferah bir koku bırakır. - Sarımsağı Pişirerek Tüketmek
Sarımsağın pişirilmesi, kokusunu büyük ölçüde azaltır. Pişmiş sarımsak, çiğ sarımsak kadar faydalı olmasa da hala birçok sağlık yararı sunar ve kokusu çok daha hafiftir. - Sarımsak Takviyeleri Kullanmak
Sarımsak kokusundan tamamen kurtulmak isteyenler, sarımsak takviyelerini tercih edebilirler. Kokusu alınmış sarımsak tabletleri, sarımsağın sağladığı faydaları sunarken rahatsız edici kokuyu ortadan kaldırır. - Sarımsak, dünyanın en eski kültür bitkilerinden biri olarak keskin aroması ve kendine özgü tadı ile bilinir. Sarımsak bitkisinin en yaygın kullanılan kısmı beyaz, parşömen benzeri bir kabukla çevrelenmiş sekiz ila 20 ayrı gözyaşı damlası şeklindedir. Sarımsağın bağırsakları temizlediği, diyabetten kansere kadar sağlığa faydalı etkileri bulunur. Yemeklerin vazgeçilmezi olan sarımsak, halk arasında doğal antibiyotik olarak da bilinir.Sarımsağın Besin Değeri Nedir
- Sarımsağın Faydaları Nelerdir?
- Sarımsağın Yan Etkileri Var mı?
- Sarımsak Nasıl Tüketilmeli?
- Sarımsak Hakkında Sık Sorulan Sorular
Sarımsağın Besin Değeri Nedir?
Kendine has bir tat ve aroması bulunan sarımsak vücut için doğal bir antibiyotik kabul edilir. Kişinin bağışıklığını güçlendirerek hastalıklara karşı koruma kalkanı oluşturan sarımsak aynı zamanda düşük kalorili bir besind- Sarımsağın ortalama besin değerleri şöyledir
- Kalori: 13.4
- Protein: < 1 gram (g)
- Yağ: < 1 gr
- Karbonhidrat: 2,98 gr
- Lif: < 1 gr
Sarımsağın Faydaları Nelerdir?
Sarımsağın bağışıklığı güçlendirerek vücudu enfeksiyonlara karşı koruma, bakteri, mantar ve parazitleri vücuttan uzak tutma, kan şekeri, kolesterol ve kan basıncını düzenleme ve karaciğer sağlığını destekleme gibi faydaları vardır. Sarımsak bağışıklık sistemini güçlendirerek, virüslerin hücreler içinde çoğalmasını önlemeye yardımcı olur.Sarımsağın içerdiği antioksidanlar vücudu serbest radikallerin neden olabileceği oksidatif hasarı önler, özellikle hücre hasarı ve yaşlanmayla bağlantılı bilişsel gerilemeyi önlemeye yardımcı antioksidanlar içerir. Alzheimer hastalığı ve diğer bunama türlerinin gelişme riskini azaltabilir veya ilerlemesin yavaşlatmaya yardım edebilir. Sarımsak C vitamini, B6 vitamini ve manganez açısından zengindir. Antiviral özellik gösteren sarımsak hastalıklara karşı vücudu korur. Kan basıncı yanı sıra toplam ve LDL (kötü) kolesterolü düşürerek kalp hastalığı riskini azaltır. Grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıkların önlenmesine ve semptomların azalmasına yardımcı olur. Bulaşıcı hastalıklara karşı vücudun savunmasını ve kemik sağlığını güçlendirir.Sarımsak fiziksel performansı artırabilir ve vücuda enerji sağlayabilir. Ayrıca egzersizle ilişkili oksidatif stresi ve kas hasarı ve ağrılarını azaltabilir. Vücuttaki ağır metallerin detoksifikasyonuna yardımcı olur.Sarımsağın faydaları şunlardır:- Bağışıklığı güçlendirir
- Sarımsak doğal bir antibiyotiktir
- Bakteri, mantar ve parazitleri vücuttan uzak tutar
- Kolesterol düzeyini düşürmeye yardım eder
- Kan basıncını düşürür
- Kalp hastalıkları riskini azaltır
- Alzheimer ve demans gelişme riskini önlemeye yardım eder
- Kemik sağlığını destekler
- Serbest radikallere karşı korur
- Tansiyonu düşürür
- Fiziksel performansı ve enerjiyi artırabilir
- Egzersize bağlı kas hasarlarını azaltır
- Mesane enfeksiyonlarına karşı etkilidir
- Karaciğeri korur
- Sarımsak manganez, B6 ve C vitamini yanı sıra selenyum ve lif kaynağıdır
Sarımsak kanser riskini azaltır
Anti-enflamatuar, antioksidan kaynağı olan sarımsak, akciğer ve prostat kanserine karşı inhibe edici etkileri ön plana çıkmaktadır. Bu konuda Çin’de yapılar iki araştırma dikkat çekmektedir. Hem sarımsak hem de yeşilçay bu nedenle bu kanser türünde koruyucu faktörler olarak ön plana çıkmaktadır. Bilim adamları sarımsak ve yeşil çayın, tipik akciğer kanseri risk faktörlerinin (sigara içmek, kızarmış yiyecekler yemek vb.) etkisini azalttığını öne sürmektedir. Kullanıma hazır hale getirilen sarımsak preparatları, prostat kanseri ve iyi huylu prostat büyümesinin tedavisinde uzun süredir kullanılmaktadır.Sarımsak karaciğeri korur
Sarımsak, hücre duvarlarını güçlendirerek ve organizmanın kendisine zararlı olan toksik maddelerden arınması işlemi olan ‘detoksifikasyon’ işleviyle karaciğeri destekleyerek yıpranmasını önler. Ayrıca sanımsak, ağır metal zehirlenmesinde (cıva, kadmiyum) veya alkol tüketiminin olumsuz sonuçlarını azaltmak için kullanılabilmektedir.Sarımsağın Yan Etkileri Var mı?
Sarımsak çok fazla tüketildiğinde mide ve bağırsak rahatsızlığına neden olabilmektedir.Halihazırda kanın pıhtılaşmasını önleyen antikoagülan ilaç kullanan kişiler ile tansiyonu düşük olan kişiler düzenli olarak fazla olmamak şartıyla sarımsak tüketebilir. Ancak, sarımsak kan inceltici ilaçların etkisini artırabilir. Bunun için sarımsak suyu, draje ve tabletleri alınmadan önce uzman hekimle kesinlikle konuşulmalıdır. Taze sarımsak kullanmak söz konusu olduğunda, etkilerinden tam olarak yararlanmak isteniyorsa çiğ olarak yenmesi gerekir. Günlük bir diş sarımsak yeterlidir. Sarımsak yemekler piştikten sonra eklenmelidir. Özellikle yağ, sarımsağın etkinliğini artırabilir.Sarımsak Nasıl Tüketilmeli?
Sarımsak en çok çiğ olarak tüketildiğinde besin değerlerinden maksimum seviyede yararlanılmaktadır. Ezilip bir kaç dakika bekledikten sonra tüketilmeli, uzun süreli pişirilmemelidir. Sarımsak yemeklere piştikten sonra eklenirse besin değeri yok olmaz.Sarımsağın sağlıklı tüketimi için uygulanması gerekenler
- Sarımsağın içeriğinde bulunan allicin, yalnızca sarımsağın hücre duvarları hasar gördüğünde (rendelendiğinde veya kesildiğinde) oluşur. Bu nedenle yapılan araştırmalar sarımsağı kullanmadan önce ezmenin ve ardından yaklaşık on dakika buharla demlenmesine izin vermenin daha sağlıklı olduğunu göstermiştir. Bu, enzim alliinaza koruyucu madde allicin üretmesi için zaman vermektedir.
- Sarımsağı sadece birkaç dakika pişirerek, en uygun etki elde edilmelidir. Çünkü kükürt bileşikleri ısıya duyarlıdır.
Sarımsak Hakkında Sık Sorulan Sorular
Sarımsak yemenin faydaları nelerdir?
Sarımsak yutmak, vücudun bakteri, virüs, mantar ve parazitlerle savaşma kapasitesini destekler, soğuk algınlığının neden olduğu boğaz ağrısı ve öksürük gibi semptomları azaltır. Sarımsak arteriyel sertliği ve bağırsak mikrobiyotasını iyileştirir, kalp krizi riskini azaltır ve kan basıncını düşürür ve vücuda enerji verir.Sarımsak kokusu için ne yapılmalı?
Pek çok insanın kokusu hoş olmayan sarımsağı tükettikten sonra ağız kokusundan rahatsız olmaktadır. Çoğu zaman süt, zencefil, limon suyu ve nane şekeri en azından bir süreliğine sarımsak kokusunu bastırmaktadır. Sarımsak kış aylarında kilerde ya da kapalı balkonlarda, yazın ise buzdolabının sebze bölmesinde serin ve kuru bir ortamda tutulmalıdır. Bir yumru açıldıktan sonra kurumaması için 10 gün içinde tüketilmelidir. Çünkü temel olarak, ne kadar taze ve sulu olursa o kadar iyidir. Bir başka iyi saklama seçeneği de sarımsağı kavanoz içerisinde yağda bekletmektirGünlük sarımsak tüketimi ne kadar olmalı?
Hem besin değerleri hem de içeriği açısında günlük sarımsak tüketimi belli bir miktarda olmalıdır. Ek bir hastalığınız varsa kesinlikle bir uzman hekimden görüş alınmalıdır. Sağlıklı bir birey günde 2 diş çiğ sarımsak yenilebilir.Taze sarımsak mı yoksa kurumuş sarımsak mı daha etkili?
Taze sarımsağın aktif bileşenleri her zaman diyet takviyelerinde tercih edilmektedir. Sarımsaktaki ana aktif bileşen olan allicin, hızla az ya da kompleks kükürt bileşiklerine dönüşen kararsız bir bileşiktir. Isıtma, dondurarak kurutma, buharla damıtma veya benzeri yollarla sarımsağın daha sonraki herhangi bir şekilde işlenmesinin, içerdiği allicinin etki seviyesini değiştirmektedir.Sarımsak ne işe yarar?
Sarımsak tüketimi soğuk algınlığı semptomlarını hafifletme, kolesterol ve kan basıncını yönetmeye yardımcı olma, kalp sağlığını koruma ve karaciğer hasarı riskini azaltma konusunda yardımcıdır. Sarımsak bakteriler, virüsler, mantarlar ve parazitlerle savaşır, içerdiği allisin isimli bileşen özellikle mide bakterilerine karşı etkilidir. Yüksek tansiyonu olan kişilerde sistolik kan basıncını ve diyastolik kan basıncını düşürür. Serbest radikallerle savaşır ve zamanla neden oldukları hasarın bir kısmını azaltabilir.Vitamin ve mineral kaynağıdır
Kalorisi düşük olan sarımsak C vitamini, B6 vitamini ve manganez açısından zengindir. Sarımsağın içeriğinde % 84.09 su, % 13.38 organik madde, %1.53 inorganik madde bulunmaktadır. 33 çeşit kükürt bileşiği olan sarımsak; çinko, germanyum, A, B1 ve C vitaminleri içermektedir.Bağışıklığı güçlendirir
Antiviral özelliklere sahip olan sarımsak bağışıklık sisteminizi güçlendirir. Sarımsağın faydaları arasında virüslerin konakçı hücrelere girmesini veya hücre içlerinde çoğalmasını önlemeye yardımcı olarak grip ve soğuk algınlığı gibi hastalıkların şiddetini azaltması da yer alır.Kolesterol düzeyini düşürmeye yardımcıdır
Sarımsak kolesterolü yüksek olanlarda, toplam ve kötü kolesterolü azaltmaya yardım eder.Sarımsağın kan basıncını düşürmeye yardım eder
Yüksek tansiyon, kalp krizi ve felç gibi kalp sağlığının risk faktörü olan kan basıncını düzenlemeye ve kontrol etmeye yardımcıdır. İçerdiği allisin sayesinde kan damarlarınızı gevşeterek kanın daha kolay akmasını sağlayabilir.Alzheimer ve demans gibi hastalıklar için önleyicidir
Sarımsak serbest radikallerin neden olduğu oksidatif hasarı ve yaşlanma kaynaklı ortaya çıkabilen Alzheimer ve demans gibi bilişsel sorunları geciktirmeye yardım edebilir. Antioksidan açısından zengindir ve antioksidanların oksidatif stresi önemli ölçüde azaltabileceğini ortaya koyan araştırmalar bulunmaktadır.Kemik sağlığını iyileştirebilir
Sarımsak menopoz sonrasında ortaya çıkan kemik sağlığı gibi sorunlar için yardımcıdır. Sarımsağın osteoporoza yol açan oksidatif stresi azalttığına dair çalışmalar bulunmaktadır.Serbest radikallere karşı korur
Sarımsağın içeriğindeki allicin maddesinin öncüsü olan ve kükürt içeren ‘alliin’ bulunur. Sarımsak hücreleri soyulma, kesme veya doğrama ile hasar gördüğünde, havanın etkisiyle içeriğinde bulunan alliin ile hemen reaksiyona giren alliinaz adı verilen bir enzim salınır. Bu reaksiyon sonucunda allicin ortaya çıkar. Allicin, kandaki iki antioksidan enzim olan katalaz ve glutatyon peroksidazın seviyesini yükseltir. Bu şekilde, vücuttaki hücre zarına zarar verebilecek daha fazla serbest radikal önlenebilir.Sarımsak tansiyonu düşürür
Damar sisteminin yani yaşlanma sürecinin (damar sertliği gibi) sarımsakla birlikte gerilediği düşünülmektedir. Ayrıca kanın akışkanlığını düzenleyen sarımsak, damarları genişlettiği ve gevşettiği için aşırı yüksek tansiyonun normalleşmesine katkıda bulunur. Sarımsak, kan lipidlerinin (kolesterol) düzenlenmesinde olumlu etkileri olan ikincil bitki maddeleri olan ‘saponinler’ içerir. Böylelikle gelişmiş bir kan akışına ve damarların artan esnekliğine katkıda bulunur.Ajoene ayrıca sarımsakta bulunan bir kükürt bileşiğidir. Pıhtılaştırıcı fibrini parçalayarak kanı doğal olarak inceltir. Tüm bu farklı maddelerin yardımıyla sarımsak, kan sulandırıcı ilaçların aksine tamamen doğal bir şekilde ve yan etkileri olmaksızın kan pıhtılarını etkisiz hale getirebilir ve tromboz ile felçleri önleyebilir.Doğal bir antibiyotiktir
Sarımsak geleneksel olarak bağırsak problemleri (şişkinlik, fermantasyon süreçleri ve kramp benzeri ağrı durumları) ile soğuk algınlığı ve grip için kullanılmaktadır. Aynı zamanda iyi bir selenyum kaynağıdır. Selenyum metabolizma, bağışıklık sistemi, tiroid bezi ve sağlıklı cilt ile tırnaklar için önemli olan temel elementtir. Özellikle allicin ve kükürt bileşikleri, her türlü patojen mikroorganizma ve parazitlere (bakteriler, virüsler, mantarlar, amipler, solucanlar) karşı öldürücü özelliğe sahiptir..Sarımsak mesane enfeksiyonlarına karşı etkilidir
Yapılan bir araştırmada, sulu sarımsak özlerinin hali hazırda antibiyotiklere direnç geliştirmiş olan bakterileri öldürebileceği belirlenmiştir. Bazı bakteriler, her yıl milyonlarca insanı etkileyen mesane enfeksiyonlarına (sistit) neden olabilmektedir. Sarımsak, idrar yolu enfeksiyonlarından dertli olan kişiler tarafından kullanılabilir ve bu sayede ve iyileşmeyi hızlandırabilir.Sarımsak kanser tedavisine yardım edebilir
Sarımsağın içeriğinde bulunan sülfür bileşiklerinin, kanser önleyici etkisi bulunmaktadır. Allicinin dönüşümü, yağda çözünen iki madde üretir; dialil sülfür (DAS) ve dialil disülfür (DADS). Sarımsaktaki bu kükürt bileşiklerinin tümör oluşumunda yer alan iki işlemde etkili olduğu varsayılmaktadır. Bu bileşikler, bir yandan kanserojen maddelerin reaktivitesini azaltmakta ve eliminasyonunu hızlandırmaktadır. Böylece DNA daha az zarar görmektedir. Öte yandan, bu bileşikler kanser hücrelerinin büyümesini bozabilir ve böylelikle apoptoz (intihar) yoluyla hücre ölümlerini başlatabilir. Bunu yaparken, tümörlerin yayılmasını engellerler. Sarımsağın kolon kanseri, mide ve yemek borusu kanseri, akciğer ve meme kanseri için önleyici etkileri kanıtlanmıştır.
Sonuç
Sarımsak, hem mutfakta hem de sağlık alanında benzersiz bir bitkidir. Her gün bir diş sarımsak tüketmek, bağışıklık sisteminden kalp sağlığına kadar birçok fayda sağlar. Ancak sarımsağı doğru şekilde tüketmek önemlidir. Sarımsağı ezerek veya çiğneyerek tüketmek, faydalarının maksimum seviyeye çıkmasını sağlar. Sarımsak kokusunu azaltmak isteyenler için ise çeşitli yöntemler mevcuttur. Limon, süt, maydanoz gibi doğal çözümlerle sarımsağın kokusunu hafifletebilir, sağlıklı yaşamınıza sarımsağı rahatlıkla dahil edebilirsiniz.