Kızamık Vakaları Artıyor, Aşılama Oranları Düşüyor! Türkiye’de Durum Ne? Yeni Bir Pandemi Tehlikesi Var mı?
(20 Şubat 2025 – 08:45) Kızamık, aşısı bulunan ve son 50 yıldır kontrol altında tutulan bir hastalık olmasına rağmen, Covid-19 sonrası artan aşı karşıtlığı nedeniyle yeniden yükselişte. Dünya genelinde ve Türkiye’de vakalar hızla artarken, aşılama oranlarının düşmesi yeni bir salgın ihtimalini gündeme getirdi.Kızamık, özellikle küçük çocuklar için ölümcül riskler taşıyan, son derece bulaşıcı bir hastalık. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) son verilerine göre, 2023 yılında dünya genelinde 10.3 milyon kızamık vakası görüldü ve bu, önceki yıla göre %20’lik bir artış anlamına geliyor.Kızamık Vakalarında Hızlı Artış
ABD'nin Teksas eyaletinde son bir haftada 24 yeni kızamık vakası tespit edildi.Türkiye’de 2021 yılında 51, 2022’de 125 olan vaka sayısı, 2023 yılında 4.959’a yükseldi.
2023’te dünya genelinde 22 milyondan fazla çocuk kızamık aşısının ilk dozunu olmadı.
DSÖ, salgını önlemek için kızamık aşısının %95’in üzerinde uygulanması gerektiğini vurguluyor.
Kızamık Nasıl Bir Hastalıktır?
Kızamık, solunum yollarını etkileyen ve ateş, döküntü, göz iltihabı gibi belirtilerle ortaya çıkan son derece bulaşıcı bir virüstür.Şiddetli vakalarda körlük, zatürre ve ensefalit (beyin iltihabı) gibi ölümcül komplikasyonlara yol açabilir.
2023’te kızamık nedeniyle dünya genelinde 100 binden fazla kişi hayatını kaybetti ve bunların çoğunluğu çocuktu.
Kızamık Vakaları Neden Artıyor?
Aşı Karşıtlığı:Covid-19 pandemisi ile artan aşı karşıtı hareketler, çocukluk çağı aşılarını da hedef aldı.
Aşı yaptırmayan aileler nedeniyle bağışıklık oranı düşüyor ve kızamık vakaları artıyor.Göçmen Nüfus Artışı:
Türkiye’ye gelen göçmenlerin aşı geçmişleri bilinmediği için toplumsal bağışıklık zayıflıyor.
Göçmen çocuklar arasında aşılanma oranı düşük olabilir, bu da kızamığın yayılmasını hızlandırıyor.Aşılama Oranlarının Düşmesi:
Türkiye’de pandemi öncesi kızamık aşılanma oranları oldukça yüksekti.
Ancak son yıllarda aşılama oranlarının düşmesi, toplumsal bağışıklığın zayıflamasına neden oldu.
Türkiye’de Aşılama Programı Güncellendi
Sağlık Bakanlığı Bağışıklama Danışma Kurulu, kızamık vakalarının artması nedeniyle kızamık aşı takvimini değiştirdi:İlk doz: 9. ayda (önceden 12. aydaydı).İkinci doz: 12. ayda.
Üçüncü doz: 48. aya giren tüm çocuklara uygulanacak.
Kızamık Yeni Bir Pandemiye Neden Olur mu?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Bülent Ertuğrul şu değerlendirmeyi yapıyor:Türkiye’de toplumsal bağışıklık hala yüksek seviyede.Aşılanmış milyonlarca insan olduğu için olası bir pandemi riski düşük.
Ancak vakaların ciddi bir salgına dönüşmesi halinde ek doz aşılar uygulanabilir.Ertuğrul ayrıca şu uyarılarda bulunuyor:
Kızamık özellikle çocuklar için ölümcül olabilir.
Bağışıklığı düşük kişilerde zatürre, menenjit ve ensefalit gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
Aşılanmayı önemsememek büyük risk taşır.Soruları ve Kısa CevaplarKızamık vakaları neden artıyor?
Aşı karşıtlığı ve göçmen nüfusun aşı geçmişinin bilinmemesi nedeniyle.Türkiye’de kızamık aşısı kaç doz yapılıyor?
9. ay, 12. ay ve 48. ayda olmak üzere üç doz uygulanıyor.Kızamık pandemiye dönüşebilir mi?
Şu an için düşük ihtimal, ancak aşılanma oranları düşerse salgın riski artabilir.Kızamık nasıl bulaşır?
Solunum yoluyla çok kolay bulaşır ve havada saatlerce asılı kalabilir.Kızamık öldürücü mü?
Evet, bağışıklığı düşük bireylerde zatürre, menenjit ve ensefalit gibi ölümcül komplikasyonlara neden olabilir.
