Tarlaya merdane Çekmenin Önemi ve Uygulamaları
Tarlaya merdane çekilmesi, ekim sonrası toprağın sıkıştırılarak tohumun toprakla daha iyi temasını sağlaması, çimlenme oranını artırması ve hasat sırasında tane kayıplarını önlemesi açısından önemli bir uygulamadır. Ancak, uygun düzeyde yapılmadığında toprak yapısını olumsuz etkileyerek bitki verimliliğini düşürebilir. Bu yazıda, tarlaya merdane çekilmesinin faydaları, kullanılan ekipman türleri ve dikkat edilmesi gereken koşullar ele alınmıştır.Tarlaya Merdane Çekmenin Faydaları- Çimlenme Oranı ve Çıkış Artışı: Toprak sıkıştırılarak, tohumun toprakla daha iyi temas etmesi sağlanır. Bu, çimlenme oranını ve bitkilerin çıkışını artırır.
- Toprak Nem Yönetimi: Üst katmanların sıkıştırılması, nem kaybını önler ve alt katmanlardaki nemin kapilarite yoluyla üst katmanlara taşınmasına yardımcı olur.
- Hasat Kolaylığı: Toprak yüzeyi düzgünleştirilerek hasat makinelerinin performansı artırılır ve tane kayıpları azaltılır.
- Toprak Fiziksel Özellikleri: Uygun düzeyde sıkıştırma, toprağın hacim ağırlığını artırırken porozitesini kontrol altında tutar.
Genellikle düz silindir şeklindeki merdaneler tercih edilir. Bu merdaneler:
- Toprağı eşit şekilde sıkıştırır.
- Yüzeyi düzleştirerek hasat makinelerinin etkinliğini artırır.
Toprağa uygulanan baskı miktarı, toprak özellikleri ve iklim koşullarına göre ayarlanmalıdır. Aksi takdirde, aşırı sıkıştırma, kök gelişimini ve bitki besin maddelerinden yararlanma oranını olumsuz etkileyebilir.
- Uygun Baskı Seviyeleri:
- Nohut: 20-26 kPa.
- Buğday: 33.3-41.2 kPa.
- Pamuk: 150-250 kPa.
- Şekerpancarı: 50-200 kPa.
- Toprak Nem ve Sıcaklık:
- Silindir baskısı, üst katmanların nem içeriğini artırırken sıcaklığı düşürebilir.
- 15 cm’den daha derin katmanlarda penetrasyon direnci üzerinde önemli bir etki gözlenmemiştir.
- Toprak Özellikleri: Toprak bünyesi, organik madde içeriği ve nem miktarı göz önünde bulundurulmalıdır.
- Silindir Ağırlığı ve Çapı: Baskı miktarı, birim ağırlık ve çap ile doğru orantılıdır.
- Çekilme Hızı: Çok hızlı çekilen merdaneler, toprağı düzensiz şekilde sıkıştırabilir.
- "Tarlaya merdane çekmenin faydaları nelerdir?"
- "Ekim sonrası toprak sıkıştırma yöntemleri"
- "Hangi merdane türleri kullanılmalı?"
- "Toprak sıkıştırmada ideal baskı seviyeleri"
- "Toprak sıkıştırmanın bitki verimi üzerindeki etkileri"
Tarlaya merdane çekilmesinin faydaları?Toprağın üst katmanının ekim derinliğinde sıkıştırılması, topraktaki nem kaybını önlemekle birlikte bitkinin kullanamadığı alt katmandaki nemin kapilarite ile yükselmesine katkı sağlamaktadır. Ayrıca, tohumun toprakla daha iyi temasına katkı sağlayarak, çimlenme ve çıkış oranında artış meydana getirmektedir.Fakat, uygun olmayan koşullarda toprağın aşırı şekilde sıkıştırılması, toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerini olumsuz yönde etkileyerek, bitki çıkış oranı, kök gelişimi, bitkinin besin maddelerinden yararlanma oranını ve sonuç olarak verimini olumsuz yönde etkilemektedir.
Bir silindirin toprağı sıkıştırma derecesi, toprak özellikleri (topraktaki nem miktarı, toprağın bünyesi, organik madde içeriği), toprağa uygulanan baskı miktarı (birim silindir ağırlığı ve silindir çapı) ve silindirin çekilme hızına bağlıdır olarak değişmektedirToprağa baskı uygulayarak sıkıştırılması, toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerini değiştirdiği için bitkinin çıkışı, gelişimi ve verimini de önemli ölçüde etkilemektedir.Tarlaya merdane çekilmesinin faydaları?Toprağın sıkıştırılması esnasında, toprağın hacim ağırlığı ve penetrasyon direnci artarken, porozitesinde düşüşler meydana gelmektedir. Bu da toprağın su tutma kapasitesini, topraktaki oksijen miktarını ve sıcaklığını önemli derecede etkilemektedir. Bildirilen bir çalışmada toprak sıcaklığının ve oksijen içeriğinin toprağın üzerinde sıkışmaya neden olan tarla trafiğinin önemli bir etkisi olduğu belirtilmiştirbir çalışmada pamuk bitkisinde 150 ile 250 kPa, şekerpancarında ise 50 ile 200 kPa baskı düzeyinin bitki gelişimi ve verimi için en uygun sıkıştırma düzeyi olduğunu belirlemişlerdir.farklı sıkıştırma düzeylerinin buğdayın çıkış oranına etkisine yönelik yürüttükleri bir çalışmada, 33.3 ve 41.2 kPa’lık sıkıştırmanın uygulandığında çıkış oranının en iyi olduğunu belirlemişlerdir. Altıkat ve ark. (2006) yazlık buğdayda sıra üzerine uygulanan sıkıştırmanın düzeyi arttıkça, toprak nem içeriği ve çimlenmenin de arttığını rapor etmişlerdir. Bu literatür verileri, toprağa uygulanan baskı miktarının bitki gelişimi üzerine olan etkisinin, bitki türü, iklim koşulları ve toprak özelliklerine bağlı olarak değiştiğini göstermektedir.Tarlaya merdane çekilmesinin faydaları?silindir baskı seviyesinin artışıyla toprağın 15 cm derinliğindeki nem içeriğinin artığını, sıcaklığının ise önemli düzeyde azaldığını göstermiştir.Silindir baskı seviyelerinin penetrasyon direnci değerleri üzerine etkisi, toprağın 0-15 cm derinliğinde önemli bulunmuş, 15 cm’den sonraki derinliklerde penetrasyon direncine etkisi bakımından uygulamalar arasında istatistiki açıdan önemli farklılıkların olmadığı görülmüştür.
Genel olarak, uygulanan sıkıştırma düzeyi arttıkça penetrasyon direncinde de artış gözlenmiştir. Çalışmada kullanılan uygulamaların bitki çıkış oranına etkisi bakımından, en yüksek çıkış oranı 20- 26 kPa’lık baskı seviyelerinde elde edilmiştir. Baskı seviyesinin 26 kPa’dan fazla olması çıkış oranında düşüşlere neden olduğu görülmüştür.
Sonuç olarak, çalışmanın yürütüldüğü toprak ve iklim koşulları için ekimden sonra 20-26 kPa’lık bir baskı ile toprağın sıkıştırılmasının nohut tarımında toprağın fiziksel özellikleri ve bitki çıkış oranına etkisi bakımından uygun olduğu görülmüştür. 
