Çarşıdan aldım bir tane eve geldim bin tane. Her Gün nar Yemek ve nar suyu İçmenin Faydaları: Sağlığınıza Katkıları Nelerdir?
Nar, lezzeti ve besleyici özellikleriyle bilinen, antioksidan deposu bir meyvedir. Nar tanelerini yemek ya da suyunu içmek, sağlığınıza birçok açıdan fayda sağlayabilir. Özellikle her gün nar tüketmek veya nar suyu içmek, bağışıklık sistemini güçlendirmeden kalp sağlığını desteklemeye kadar pek çok olumlu etki yaratabilir. Bu yazıda, her gün nar tüketmenin ya da nar suyu içmenin vücut üzerindeki etkilerini ve narın sağlığa katkılarını ele alacağız.
Tadı ve rengi ile salatalardan yemeklere, tatlılardan içeceklere kadar çok sayıda besini süsleyen nar, meyveler arasında güçlü antioksidan özelliği ile öne çıkıyor. Aynı zamanda suyu özellikle yaz aylarında sıkça tercih edilirken çekirdekleri de pek çok şekilde değerlendirilebiliyor. Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Nur Sinem Türkmen, narın faydaları hakkında bilgi verdi. Nar (Punica
granatum L.) yüzyıllardır yiyecek ve içecek olarak tüketilmektedir. Sağlığı destekleyen özellikleri ile birçok kültürde bilinir ve sıklıkla kullanılır. Ana vatanının Batı'dan Orta Asya'ya kadar olduğu varsayılmaktadır. Nar Akdeniz bölgesinde de yetiştirilmektedir.
- Nar Nedir?
- Narın Besin Değeri Nedir?
- Narın Faydaları Nelerdir?
- Nar Suyunun Faydaları Nelerdir?
- Narın Zararları Nelerdir?
- Nar Hakkında Sık Sorulan Sorular
Nar Nedir?
Nar, lythraceae familyasına ait olan çalı ya da küçük ağaç meyvesidir. Meyvenin içerisindeki sulu taneler taze olarak tüketilir ve önemli bir besin kaynağıdır. Aroma olarak kullanılan narın içerisinde C, K vitamini, folik asit ve diyet lifi yer alır. Narın tohumları ya da taneleri tatlı, hafif mayhoş bir tada sahiptir. Bunun yanında
sağlık açısında birçok fayda sağlayan narın içerisinde besin maddeleri ve sağlığı korumaya yardımcı olan bitki bileşikleri yer alır.
Narın Başlıca Faydaları
- Güçlü Antioksidan Kaynağı
Nar, vücudu serbest radikallerden koruyan zengin bir antioksidan kaynağıdır. Özellikle nar suyunda bulunan punikalagin ve antosiyanin gibi antioksidanlar, hücreleri koruyarak yaşlanma sürecini yavaşlatır ve kronik hastalıklara karşı koruma sağlar. Her gün bir bardak nar suyu içmek, hücrelerinizi oksidatif stresten koruyarak genel sağlığınızı destekler. - Kalp Sağlığını Destekler
Nar suyu, kalp ve damar sağlığını iyileştiren etkiler sunar. Yapılan araştırmalar, nar suyunun kan damarlarını genişleterek kan akışını iyileştirdiğini, bu sayede yüksek tansiyonu dengelediğini ve kalp krizi riskini azalttığını göstermektedir. Düzenli nar tüketimi, kolesterol seviyelerini düşürür ve damar sertliği (ateroskleroz) gibi hastalıkların önüne geçebilir. - Kanser Riskini Azaltır
Nar, kansere karşı koruyucu özellikleri ile bilinir. İçerdiği antioksidanlar, özellikle prostat ve meme kanserine karşı koruma sağlar. Nar suyu, kanser hücrelerinin büyümesini yavaşlatan ve bazen bu hücrelerin yok olmasına yol açan bileşikler içerir. Nar suyu içmek, vücudu kansere karşı savunmada güçlü bir destek olabilir. - Bağışıklık Sistemini Güçlendirir
Nar, C vitamini açısından oldukça zengindir ve bağışıklık sistemini güçlendirici etkiler sunar. Her gün nar yemek veya nar suyu içmek, soğuk algınlığı ve diğer enfeksiyonlara karşı vücut direncinizi artırabilir. Aynı zamanda anti-inflamatuar özellikleri sayesinde vücuttaki iltihaplanmaları azaltarak bağışıklık sistemini destekler. - Sindirim Sistemine Yardımcı Olur
Nar, sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur. İçeriğindeki lifler, bağırsak sağlığını iyileştirir ve kabızlık gibi sorunları önler. Ayrıca nar, mide ve bağırsaklardaki iltihaplanmayı azaltan anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Nar suyu içmek, özellikle mide rahatsızlıkları ve irritabl bağırsak sendromu (IBS) gibi sindirim sorunlarını hafifletebilir. - Diyabet Yönetimine Yardımcı Olur
Nar, özellikle tip 2 diyabetli bireyler için faydalı olabilir. Nar suyundaki polifenoller, insülin duyarlılığını artırabilir ve kan şekerinin daha dengeli bir şekilde kontrol edilmesine yardımcı olabilir. Nar, düşük glisemik indeksi sayesinde kan şekerini hızla yükseltmez, bu da diyabetli bireyler için güvenli bir seçenek olmasını sağlar. - Cilt Sağlığını Destekler
Nar, cilt sağlığı üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. İçerdiği antioksidanlar sayesinde cildin elastikiyetini artırır, kırışıklıkları azaltır ve cildi nemlendirir. Ayrıca nar suyu, cilt hücrelerinin yenilenmesine yardımcı olur, bu da daha genç ve sağlıklı bir cilt görünümü sağlar. - Kas ve Eklem Sağlığını İyileştirir
Narın anti-inflamatuar özellikleri, eklem ağrıları ve artrit gibi iltihaplı hastalıkların semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir. Nar suyu içmek, eklemlerdeki şişlikleri ve ağrıyı azaltarak hareket kabiliyetini artırabilir. Düzenli nar tüketimi, kemik sağlığını da destekleyerek osteoporoz gibi hastalıklara karşı koruma sağlar.
Her Gün Nar Yemek veya Nar Suyu İçmek Ne Gibi Etkilere Sahip?
Her gün düzenli olarak nar yemek veya nar suyu içmek, vücudunuzun genel sağlığını büyük ölçüde iyileştirebilir. İşte her gün nar tüketmenin olası faydaları:
- Kalp Sağlığı: Kan basıncını dengeleyerek kalp krizi ve felç riskini azaltabilir.
- Bağışıklık: Vücudun hastalıklara karşı direncini artırarak soğuk algınlığı gibi hastalıkların sıklığını azaltabilir.
- Sindirim Sağlığı: Lif içeriği sayesinde sindirim sisteminin daha düzenli çalışmasını sağlar, kabızlık ve şişkinlik gibi sorunları önleyebilir.
- Cilt Sağlığı: Antioksidanlar sayesinde cildi nemlendirir, yaşlanma belirtilerini azaltır ve daha sağlıklı bir cilt yapısına sahip olmanıza yardımcı olur.
Nar Suyunu Nasıl Tüketmeliyiz?
Nar suyu, doğal haliyle tüketildiğinde en faydalı olan içeceklerden biridir. Ancak nar suyunu tüketirken bazı noktalara dikkat etmek gerekir:
- Doğal ve Taze Olmalı: Marketlerde satılan nar suları genellikle katkı maddeleri ve şeker içerir. Bu nedenle nar suyu tüketirken evde taze sıkılmış nar suyunu tercih etmek en doğrusudur.
- Aşırıya Kaçmamak: Nar suyu içmek faydalıdır, ancak her şeyde olduğu gibi aşırı tüketim zararlı olabilir. Günde bir bardak (yaklaşık 250 ml) nar suyu, sağlığa fayda sağlayacak ideal miktardır.
- Yemekten Önce veya Sonra Tüketmek: Nar suyu, yemeklerden önce veya sonra içilebilir. Özellikle sabah kahvaltısından önce içilen nar suyu, vücutta detoks etkisi yaparak gün boyunca daha enerjik hissetmenizi sağlar.
Narın Kilo Verme Sürecine Katkısı
Nar suyu, kilo verme sürecinde de destekleyici olabilir. Düşük kalorili olmasına rağmen lif açısından zengin olan nar, tokluk hissi yaratarak daha az yemek yemenizi sağlar. Aynı zamanda vücuttaki yağ yakımını hızlandıran polifenoller içerir. Nar suyu içmek, metabolizmayı hızlandırarak kilo kaybını destekleyebilir.
Narın Yan Etkileri Var mı?
Nar genel olarak güvenli bir meyvedir ve yan etkileri nadirdir. Ancak nar suyu tüketirken aşırıya kaçmamak gerekir. Narın fazla tüketimi bazı bireylerde mide rahatsızlıklarına veya alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Ayrıca kan sulandırıcı ilaçlar kullanan bireylerin nar tüketimini doktor kontrolünde yapmaları önerilir, çünkü nar suyu bu tür ilaçlarla etkileşime girebilir.
Narın Besin Değeri Nedir?
Nar içeriğinde potasyum, kalsiyum ve demir minerallerinin yanı sıra A, C vitamini ,K, B vitaminleri ve folik asit gibi besin değerleri vardır. Yüksek polifenol içeriğinden de bahsetmek gerekir. Polifenoller ikincil bitki pigmentleridir. Nar antioksidan içeriği en yüksek meyveler arasında yer alır. Nar meyve ve meyve suyu kullanımlarının yanında, nar çiçeği, nar kabuğu, nar çekirdeği yağı, nar sirkesi ve nar ekşisi olarak gıda ve kozmetik sanayinde kullanılmaktadır.
100 gram narın besin değerleri aşağıdaki gibidir;Enerji- Kalori 83 (kcal)
- Karbonhidrat 19 (g)
- Şeker 13 (g)
Mineraller (mg)- Potasyum 220 (mg)
- Fosfor 36 (mg)
- Kalsiyum 10 (mg)
- Magnezyum 12 (mg)
- Demir 0,5 (mg)
- Çinko 0,35 (mg)
Narda Hangi Vitaminler Var?
Narın içerisinde K, C, E, B1, B2, B6, folat ve beta karoten vitaminleri yer alarak sağlık açısından birçok fayda sağlar. Narın içerisinde yer alan vitaminler şöyle sıralanabilir:
- Beta karoten 40 (mcg)
- Folat 38 (mcg)
- K vitamini (16 mcg)
- C vitamini 10 (mg)
- E vitamini 0,6 (mg)
- B1 Vitamini 0.05 (mg)
- B2 vitamini 0.02 (mg)
- B6 Vitamini 0.08 (mg)
Beta karotenNarda yer alan beta karoten antioksidan özelliği sayesinde vücudun hastalıklara karşı korunmasında etkili olur.
Folik asit (folat)Narın içerisindeki folik asit, hücresel işlevler için önemli bir yapıdadır.
K vitaminiK vitamini, nardan alındığında kan pıhtılaşmasında önemli rol oynayarak kemik sağlığına destek olur.
C vitaminiNar, C vitamini bakımından zengin meyveler arasında yer alır. Bağışıklık sisteminin desteklenmesini sağlayarak antioksidan özelliği bulunur.
E vitaminiNarda yer alan E vitamini cildin güzelleşmesine de etki ederek hücresel hasarın azalmasına yardımcı olur.
B vitaminleriNar içerisindeki B1, B2 ve B6 vitaminleri, kalp hastalığı riskinin azalmasına yardımcı olarak kan hücrelerini artırmada etkilidir.
Narın Faydaları Nelerdir?
Narın sahip olduğu polifenoller olarak bilinen antioksidanlar hücreleri serbest radikallerin neden olduğu hasarlardan korur, iltihabı azaltır. Nar kan basıncını ve kan şekerini düzenlemeye de yardımcı olarak kalp sağlığını korur. Ellagik asit açısından da zengin olan nar ayrıca cilt için yaşlanma karşıtı etki yaratabilir. İnflamatuar aktiviteler gibi çeşitli hastalıkların risk faktörlerini önlemeye yardım eden narın faydaları şunlardır:
- Kan basıncı, kötü kolesterol ve kan şekerini düzenler
- Nar antioksidan içeriği sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir
- Göz sağlığını ve görme yetisini korur
- Cildi besler ve cildin genç bir görünümde kalmasını sağlar
- Hafızayı geliştirerek bilişsel sağlığa iyi gelir
- Sindirim sistemini düzenlenmesini sağlar
- PSA seviyesini kontrol altında tutarak idrar yolları sorunlarını önler
- Artrit semptomlarını azaltmaya yardımcı olur
- Hormonal açıdan dengeleyici görevi görür
- Kalp ve damar hastalıkları riskini azaltır
- Enfeksiyon hastalıklarına karşı direnci artırır
- Ağız ve diş sağlığını korumaya yardım eder
Nar kan basıncını ve tansiyonu düzenler
Narlarda bulunan antioksidanlar, atardamarların, kalbin ve beynin iyi çalışmasını sağlayan yüksek tansiyonun düşürülmesine yardımcı olabilir. Ayrıca her gün nar suyu içmek sistolik kan basıncını düşürmeye katkı sağlayabilir.
Nar antioksidan kaynağıdır
Narın içerdiği polifenoller antioksidanlar olarak işlev görmektedir. Bu antioksidanların prostat, mide kanseri, kolon, akciğer ve meme kanseri üzerinde olumlu etkileri olduğu çeşitli çalışmalar ile gösterilmiştir.
Göz sağlığına iyi gelir
Nar içerisinde yer alan A, B, C ve E vitaminleri göz sağlığına iyi gelerek görme yetisinin desteklenmesini sağlar.
Cildi güzelleştirir ve yaşlılık belirtileri azaltır
Narın çekirdekleri de içerdikleri vitamin, mineraller ve antioksidanlarla cildin genç kalmasını ve güzelleşmesini sağlamaktadır.
Hafızayı güçlendirmeye yardım eder
İltihaplı rahatsızlıkları, diyabeti ve diğer sağlık sorunları olan kişilere fayda sağlayan nar suyu ayrıca hafızayı güçlendirmeye ve bilişsel işlevlerin fonksiyonlarını sürdürmesine katkı sağlar.
Sindirim sistemi rahatsızlıklarına iyi gelir
Nar sindirim rahatsızlıklarına karşı da oldukça etkilidir. Güçlü anti-bakteriyel ve anti-viral etkisi, bağırsakların düzgün çalışmasına müdahale edebilecek tüm zararlı mikroorganizmaları ve diğer bakterileri ortadan kaldırır. Nar ayrıca şişkinlik ve kabızlık problemlerini önleyerek sindirim sisteminin sağlıklı kalmasına yardımcı olmaktadır.
İdrar yolları sorunlarına iyi gelir
İyi bir antioksidan olan nar özellikle de nar suyu PSA seviyesini kontrol altında tutarken prostat kanserine karşı da koruyucu özellikler gösterir.
Artrit semptomlarını azaltır
Nar iltihabı ve oksidatif stresi azaltarak romatoid artrit komplikasyonlarını yönetmeye yardımcıdır. Yapılan araştırmalar nar çekirdeği ekstraktının kollajenin neden olduğu artritin başlangıcını ve görülme sıklığını azaltabileceğini göstermektedir.
Hormonal açıdan dengeleyici görevi görür
Narda bulunan bitkisel hormonlar, özellikle kadınlarda hormonal sistem üzerinde dengeleyici bir etkiye sahiptir. Bu nedenle nar menopoz dönemi için kullanılabilir.
Kalp ve damar hastalıklarına karşı vücudu korur
Nar, kan damarlarını korur, gençleştirir ve böylece kan dolaşımını iyileştirerek kalp ve damar sağlığını koruyabilmektedir. Narın kolesterol düşürücü etkisi de bulunmaktadır. Kolesterol ve yağ birikmesi, kalp hastalığının yaygın nedenlerinden biridir. Nar damarları tıkayan kötü kolesterolü düşürmeye yardımcı olabilir. Aynı şekilde iyi kolesterolü yükseltebilir ve bu da felç ve kalp krizi riskini azaltır.
Antiviral ve antioksidan ve antiinflamatuar özelliklere sahiptir
Nar A, C ve E vitaminleri açısından zengin olan bu meyve, aynı zamanda antiviral ve antioksidan ve antiinflamatuar özelliklere de sahiptir. Nar, çinko, fosfor, magnezyum ve demir bileşikleri açısından zengin ve tıbbi özelliklere sahip bir meyvedir. Ancak şeker içeriğine dikkat edilmelidir.
Diş sağlığı açısından önemli bir meyvedir
Ağız florası için de birçok faydası bulunmaktadır. Diş etlerinde oluşan enfeksiyonlara karşı etkilidir.
Nar Suyunun Faydaları Nelerdir?
Nar suyunun antioksidan etkisi yeşil çay ve yaban mersini gibi birçok besinden daha fazladır. Antioksidan etkisinin yanında polifenolik bileşiklerde içermektedir. Yapılan araştırmalar, nar suyunun kalp damar sağlığını koruduğunu, kan basıncını, kötü kolesterolü ve kan şekerini düşürdüğünü göstermiştir. İçeriğindeki C, A ve E vitaminleri sayesinde görme sağlığını da desteklemektedir. Nar suyundaki B ve C vitaminleri cildin sağlığına ve güzelliğine katkıda bulunur. Punisik asit, hücre yenilenmesi ve çoğalmasında rol oynar. Kolajen ve elastin üretiminde yer alan hücreleri korur. Cildin erken yaşlanmasını önleyebilir.
- Kan basıncını, kolesterolü ve kan şekerini düşürür
- Kalp damar sağlığını korur
- Kronik hastalıklarla ilişkili iltihapları önleyebilir
- Göz sağlığını destekler
- Hücre yenilenmesine destek olur
- Sindirim sağlığını iyileştirir
- Öğrenme ve hafıza gelişimine katkıda bulunur
- Cildin erken yaşlanmasını önler
- Böbrek taşı oluşumunu azaltır
- Ağız sağlığını korur
Nar Çekirdeği Yağının Faydaları Nelerdir?
Nar çekirdeği yağı, içerisinde yer alan pusinik asitten dolay saçların güçlenmesinde ve sağlıklı görünmesinde etkili olur. Narın yüzde 10’unu çekirdekler oluşturur. Nar çekirdeği yağı çekirdeklerin soğuk preslenmesi yöntemiyle çıkarılır. Nar çekirdeği yağının da sağlığa çok faydalı etkileri vardır. Nar çekirdeği yağı, besleyici ve tıbbi özelliklerinden dolayı gıda, ilaç ve kozmetik endüstrilerinde fonksiyonel bir bileşen olarak kullanılır.Nar çekirdeği yağı aynı zamanda fitosteroller içerir. Nar meyvesi birçok fenolik içerdiğinden nar çekirdeği yağı da aynı biyolojik özelliklere sahiptir. Nar çekirdeği yağının içerdiği antioksidanlar sayesinde şu faydaları bulunur:
- Cildi dış etkenlerden koruyarak hücre yaşlanma sürecini yavaşlatır
- Nar çekirdeği yağı cilde bol miktarda nem sağlar
- Cildin esnekliğini ve elastikiyetini geri kazandırır
- Gençleştirici ve kırışık azaltıcı bir etkiye sahiptir
- Nar çekirdeği yağı tahriş olmuş ve iltihaplı cildi yatıştırır, kaşıntıyı giderir
Nar Kabuğunun Faydaları Nelerdir?
Narın kabuğu, soğuk algınlığı, öksürük ve boğaz ağrısına iyi gelir. Nar kabuğunda bulunan elagik asit cildin kurumasını etkili bir şekilde önler ve böylece cildi nemli tutarak cildin kurumasını önler. Yapılan çalışmalar elagalik asidin anti kanser özelliği olduğunu da gösterir. Nar kabuğundan veya nar tomurcuklarından elde edilen çay, özellikle menopoz döneminde kadınların şikayetlerine karşı da kullanılabilir.
Nar Ekşisi ve Nar Sirkesinin Faydaları Nelerdir?
Nar ve nar suyunun fermente edilmesiyle elde edilen nar ekşisi ya da nar sirkesi sağlık açısından çeşitli faydaları bulunur. Nar ekşisi nar suyunun koyulaştırılmasıyla yapılan ekşi bir sostur. Nar ekşisindeki antioksidan kapasitesi nar suyuna göre daha fazladır. Nar ekşisi sağlığa birçok faydası olan besin değerleri açısından zengin bir üründür.
- Kalp ve damar hastalıklarını, şeker hastalığını ve tümör oluşumunu önler (Şeker katkılı olan nar ekşileri bu gruba girmemektedir)
- Yemek ve salatalara lezzet vermek için kullanılmaktadır
- Nar sirkesi de yine antioksidanlar açısında zengin bir besindir
- Antibakteriyel özelliği vardır ve kan şekerini dengelemektedir
Nar Çiçeğinin Faydaları Nelerdir?
Nar çiçeği güçlü antioksidan etkilere sahip, antosiyaninleri ve organik asitleri içerir. Antimikrobiyal etkiye sahiptir ve geleneksel olarak diyabette, insülin direncini tedavi etmek için kullanılırlar. Nar çiçekleri kurutulduktan sonra sıcak ya da soğuk olarak çay şeklinde demlenebilmektedir.
Narın Zararları Nelerdir?
Nar alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Nar şeker oranı yüksek bir meyve olduğundan şeker hastalarının bu meyveyi kontrollü bir şekilde tüketmeleri gerekir.Nar hamile kadınlarda rahim kasılmasına neden olabildiği için tüketmeden önce mutlaka doktora danışılmalıdır. Yüksek riskli hamile kadınlar ilk üç aylık dönemde nar tüketmesi önerilmemektedir.
Nar Hakkında Sık Sorulan Sorular
Narda en çok hangi vitamin var?
C vitamini açısında oldukça zengin bir meyve olan nar, enfeksiyona karşı korumada etkilidir. Özellikle bir nardan elde edilen nar suyu, günlük olarak C vitamini ihtiyacının yarısını karşılamaktadır.