Küçükbaş Hayvanlarda Doğum ve kuzulama İçin Hazırlık Rehberi
Oğlaklama ve kuzulama sezonu yaklaşıyor! Küçükbaş hayvan yetiştiricileri için, bu dönemi en iyi şekilde yönetmek ve sürü sağlığını korumak için doğru hazırlıkları yapmak kritik önem taşıyor. İşte hayvanlarınızın sağlıklı doğum yapmasını sağlamak için adım adım rehber:
1. Aşılama Programı Uygulayın
Doğumdan yaklaşık 4-6 hafta önce,
koyun ve keçilerinize CDT aşısı ve BoSe hatırlatma dozları yapılmalıdır. Eğer hayvanlarınızın yem veya mineral karışımlarında selenyum yoksa bu aşılar özellikle önemlidir.
2. Gebe Hayvanların Beslenme İhtiyaçlarını Karşılayın
Gebeliğin son üç ayında hayvanların beslenme programına dikkat edilmelidir. Bu dönemde fetüslerin büyümesi hızlandığı için enerji ihtiyaçları artar. Ancak, rahimdeki fetüslerin kapladığı alan nedeniyle rumenin küçülmesi, hayvanların yem tüketimini zorlaştırabilir.
Bu zorluğu aşmak için:
- Kaliteli saman ve
- Enerji yoğun yem takviyesi (ör. mısır) kullanın.
Gebe hayvanların yeterince beslenememesi ketozis gibi metabolik hastalıklara yol açabilir.
3. Gerekli Malzemeleri Hazırlayın
Oğlaklama veya kuzulama sırasında doğum sürecine destek olmak için aşağıdaki malzemeleri mutlaka elinizde bulundurun:
- Dezenfektan veya antibakteriyel sabun (temizlik için),
- Havlular (yenidoğanları kurutmak için),
- Göbek daldırma işlemi için iyot,
- Tek kullanımlık OB eldivenleri,
- OB yağlayıcı,
- Sınavlar için ılık sabunlu su dolu temiz bir kova,
- Oğlak/kuzu çekici (gerekirse müdahale için),
- Büyük şırınga ve mide tüpü (ememeyen yenidoğanlar için).
4. Doğum Alanını Hazırlayın
Soğuk havalarda doğum yapacak hayvanlar için:
- Kuru ve cereyansız bir alan hazırlayın,
- İyi yataklanmış bölmeler oluşturun.
Bu, hayvanların rahat ve sağlıklı bir doğum yapmalarını destekler.
5. Doğum Sürecini İzleyin
Hayvanların çoğu doğumu sorunsuz tamamlar. Ancak bazı durumlarda müdahale gerekebilir. Doğumun aşamaları şöyledir:
- Birinci evre (1-4 saat): Hayvan kendini izole eder, huzursuzluk gösterir ve yuvalama davranışı sergiler. Bu aşamada suyun gelmesi beklenir.
- İkinci evre (45 dakika veya daha az): Fetüsün pelvik kanaldan geçişi ve doğumu gerçekleşir.
Eğer ikinci evrede 20 dakika boyunca ilerleme kaydedilmiyorsa, doğum pozisyonunu kontrol etmek için müdahale edilmesi önerilir.
6. Uzman Yardımı Alın
Doğum sürecinde emin değilseniz veya deneyimsizseniz bir veterinerden yardım almak önemlidir. Michigan State University Extension, bu konuda rehberlik sağlayan bir web semineri dizisi sunmaktadır.
2025 Küçük Geviş Getiren Hayvanlar İçin Doğum Yönetimi seminerine katılarak daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
